เราอาจไม่มีโลกที่สมบูรณ์แบบแต่แน่นอนเราสามารถอยู่บนโลกที่ไม่สมบูรณ์แบบอย่างมีความสุขและอย่างมีสติได้
วัฒนธรรมในสังคมไทยมีเรื่องเล่ามาเป็นระยะเวลาที่ยาวนาน มีมุมมองที่หลากหลายมิติ โดยปัจจุบันมีมิติทางสุขภาพ 4 มิติ ประกอบด้วย มิติทางกาย (Physical) มิติทางอารมณ์ (Emotion) มิติทางสังคม (Social) และมิติทางจิตวิญญาณ (Spirituality) ในวันข้างหน้าหากมิติทางกาย ทางอารมณ์ และทางสังคม ไม่อาจนำพาชีวิตก้าวต่อไปได้ ไม่ว่าจะเป็นด้วยเหตุผลของสภาพร่างกาย หรืออารมณ์ที่ไม่ตอบสนองต่อชีวิต หากมีการนำมิติทางจิตวิญญาณมาใช้ในชีวิตก็จะขึ้นอยู่กับมุมมองของบุคคล และสังคม นั้น
“มิติทางจิตวิญญาณ” คำนี้มีความสำคัญมากและยากที่จะนิยามได้ มิตินี้เกิดขึ้นโดยที่เราไม่รู้ว่ามีจริง แต่ทุกคนควรมีมิตินี้ เพราะเป็นสิ่งที่ผลักดันและแสดงศักยภาพที่แท้จริงของตนเอง โดยมีความแตกต่างกับมิติทางกาย (Physical) ทางอารมณ์ (Emotion) และทางสังคม (Social) ที่เป็นสิ่งที่มนุษย์มีมาตั้งแต่เกิดและมักจะถูกเปลี่ยนแปลงหรือเติมแต่งหลังจากนั้น แต่มิติทางจิตวิญญาณเป็นสิ่งที่ถูกเปลี่ยนแปลงหรือเติมแต่งทั้งหมดในการใช้ชีวิตของมนุษย์เอง และเกิดจากการตกผลึกจากความหมายของชีวิต ซึ่งการตกผลึกของมิติทางจิตวิญญาณนั้น เกิดจากการหล่อหลอมของประสบการณ์ที่ผ่านมาในชีวิต โดยมีผลกระทบต่อระบบการคิด ระบบพฤติกรรม ในการดำรงชีวิต และที่สำคัญทุกคนสามารถมีมิติทางจิตวิญญาณได้ เนื่องจากไม่เกี่ยวกับอายุ การศึกษา ฐานะ ความดีหรือความเลวแต่อย่างใด แต่เป็นสิ่งที่สามารถเปลี่ยนแปลงหรือสร้างด้วยตนเองได้
ตัวอย่าง คุณลลิษา มโนบาล (ลิซ่า) นักร้องชาวไทย รู้จักกันในฐานะสมาชิกเกิร์ลกรุ๊ปเกาหลีใต้ ซึ่งเป็นเด็กไทยที่เดินทางไปยังเกาหลีใต้ ครั้นอายุเพียง 14 ปี และเป็นบุคคลที่มีการศึกษาไม่สูงมากนัก โดยที่รู้ภาษาเกาหลีเพียงคำเดียว คือ สวัสดี (อัน ยอง ฮา เซ โย) แล้วได้ไปสมัครเป็นนักร้องที่ YG Entertainment และทำการฝึกซ้อมจนถึงตี 4 ตลอดทุกวัน ช่วงระหว่างเวลานั้นเขามีทั้งร้องไห้ คิดถึงบ้าน และไม่รู้ว่าสิ่งที่ตนเองทำอยู่จะสำเร็จหรือไม่ แต่อย่างไรก็ตามเขาไม่หยุดและไม่ท้อแท้ที่จะทำการฝึกซ้อม เขามีจุดมุ่งหมายที่ทำอะไรบางอย่างชัดเจน จนกระทั่งบรรลุจุดมุ่งหมายในการเป็นนักร้อง และได้รับการติดตามเป็นล้านในปัจจุบัน ซึ่งเรื่องราวของเขาแสดงให้เห็นถึงการคว้าโอกาส ความพยายาม ความมุ่งมั่น วิริยะ การทำบางอย่างด้วยระยะเวลาที่นานๆ การได้มาอะไรด้วยความยากลำบาก ทั้งหมดนี้แสดงถึงมิติทางจิตวิญญาณได้อย่างชัดเจนว่าเมื่อไรที่ใช้ความกล้า มุมานะ เมื่อนั้นก็จะเห็นศักยภาพที่แท้จริงของตนเอง
สังคมไทยเป็นสังคมที่น่ารัก มองความสัมพันธ์ การกตัญญู รู้บุญคุณ ความดี ความสำเร็จ ความเป็นผู้นำ ความมีอำนาจ ความศรัทธา ความยุติธรรม และสิ่งยึดเหนี่ยวจิตใจเป็นสำคัญ มีวัฒนธรรมที่แสดงความสัมพันธ์อันดีต่อกัน เมตตา เอื้อเฟื้อ นับญาติกัน สังเกตเห็นได้จากเหตุการณ์หลายๆ ครั้ง เช่น เหตุการณ์หมูป่า 13 ตัว ที่โด่งดังไปทั่วโลก ชื่อเสียงของไทยดีมาก ได้รับการยกย่องที่มีการทำงานอย่างหนักเพื่อช่วยเหลือผู้ที่ต้องทนทุกข์ทรมานอยู่ในถ้ำด้วยความมุ่งมั่นเป็นสำคัญ มีความร่วมมือร่วมใจกัน เป็นห่วงเป็นใยและเมตตา แสดงออกถึงศักดิ์ศรีของความเป็นมนุษย์ เฉกเช่นเดียวกันสถาบันรับรองคุณภาพสถานพยาบาล (องค์การมหาชน) ก็มีวัฒนธรรมอย่างมีคุณภาพ ซึ่งเป็นวัฒนธรรมที่ถูกบ่มเพาะ หล่อหลอมจากประสบการณ์ทั้งหมดของสถาบัน โดยมีผลต่อระบบความคิดและพฤติกรรม เนื่องจากเกิดการตกผลึกในการทำงานของทุกคนในสถาบันที่ปฏิบัติงานอย่างแท้จริง อันแสดงให้เห็นถึงมิติทางจิตวิญญาณได้อย่างชัดเจน
สุดท้ายนี้การนำมิติทางจิตวิญญาณมาใช้ในชีวิตขึ้นอยู่กับมุมมองและการแสดงออกของแต่ละคน แต่ทุกคนต้องรู้จักระมัดระวัง และจัดการกับสิ่งแวดล้อมรอบข้างเพื่อสร้างภูมิคุ้มกันที่อาจจะเกิดภาวะความล้มเหลวและอุปสรรคของการดำรงชีวิตแก่ตนเองและสังคมต่อไป
“We may not have a perfect world but we surely can live in an imperfect world happily and mindfully.”
ถอดบทเรียนโดย พีรพงษ์ หิริรัตน์วิโรจน์ หัวหน้าฝ่ายบริหารงานทั่วไป สำนักบริหารงานทั่วไป สถาบันรับรองคุณภาพสถานพยาบาล (องค์การมหาชน)
ภาพถ่ายโดย cottonbro จาก Pexels
