ในการประชุม HA National Forum ครั้งที่ 20 กลุ่มสถาปนิกอาสาและวิศวกรใจดีได้ทำนายภาพของโรงพยาบาลในอนาคตไว้ ซึ่งหลายประเด็นเป็นเรื่องที่น่าสนใจและถ้าทีมงานของโรงพยาบาลได้เรียนรู้และเริ่มเตรียมการไว้ตั้งแต่วันนี้ ก็น่าจะช่วยให้โรงพยาบาลพร้อมรับการเปลี่ยนแปลงที่กำลังจะเกิดขึ้นได้ดีขึ้น ประเด็นที่สำคัญ ได้แก่
- จากการที่สังคมไทยกำลังจะก้าวเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุอย่างสมบูรณ์ในอีก 3 ปีข้างหน้า การเจ็บป่วยบ่อยของผู้สูงอายุจะทำให้โรงพยาบาลเป็นศูนย์กลางของชุมชนมากขึ้น โรงพยาบาลจึงควรเตรียมพื้นที่สำหรับชุมชนรวมถึงอาสาสมัคร ที่ร่มรื่น เอื้อต่อการเยียวยา และเอื้อต่อกิจกรรมทางสังคม
- แผนกผู้ป่วยนอกจะมีขนาดเล็กลง เทคโนโลยีสารสนเทศที่เข้ามาจะทำให้เกิดการกระจายตัวของจุดตรวจให้บริการผู้ป่วยไปอยู่นอกโรงพยาบาล และเสริมกระบวนการดูแลผู้ป่วยที่บ้าน
- จะเกิดการขยายตัวของสถานพยาบาลสำหรับผู้สูงอายุหรือผู้ป่วยระยะสุดท้าย ซึ่งจะมีมาตรฐานการให้บริการต่างไปจากมาตรฐานโรงพยาบาลที่ใช้อยู่ในปัจจุบัน
- โรงพยาบาลจะเป็นอาคารสูงมากขึ้นเพื่อใช้ประโยชน์จากที่ดินได้อย่างคุ้มค่า ระบบสัญจรแนวตั้ง การใช้พลังงาน การควบคุมการติดเชื้อ และระบบ logistics ที่มีประสิทธิภาพและความปลอดภัย จะเป็นหัวใจสำคัญของการบริหารทรัพยากรของโรงพยาบาล
- เครื่องมือทางการแพทย์หลายชนิดในอนาคตจะมีน้ำหนักมาก ต้องการโครงสร้างอาคารที่สามารถรับน้ำหนักได้มาก และอาจมีคลื่นหรือรังสีที่อาจเป็นอันตรายต่อผู้คนได้ อาคารในอนาคตจึงควรมีพื้นที่ประมาณ 10% ที่อยู่ริมสุดของอาคารที่ออกแบบมาให้รองรับน้ำหนักได้มากกว่าปกติ 3 – 5 เท่า สามารถติดตั้งเครื่องมือทางการแพทย์ขนาดใหญ่ได้โดยการขนย้ายเข้าทางด้านข้างอาคาร ไม่ต้องใช้ลิฟต์ของอาคารซึ่งอาจรับน้ำหนักไม่ไหว
- โรงพยาบาลจะมีพื้นที่สีเขียวมากขึ้น เพื่อเอื้อต่อการใช้ชีวิตส่วนใหญ่ของบุคลากรทางการแพทย์ สวนลอยฟ้า (roof garden) และทางเชื่อมอาคารในลักษณะ sky walk เป็นตัวอย่างของโครงสร้างทางกายภาพที่จะเกิดมากขึ้น
Photo by Douglas Sanchez on Unsplash