ปัจจุบัน แนวคิดเรื่องคุณภาพทางการพยาบาลได้พัฒนาไปสู่การมีส่วนร่วมไม่เพียงแต่บุคลากรทางการแพทย์เท่านั้น แต่ยังรวมถึงผู้ป่วย และประชาชนด้วย แนวคิดนี้ให้ความสำคัญกับผู้ป่วยเป็นศูนย์กลาง โดยคำนึงถึงครอบครัว และชุมชนของผู้ป่วยด้วย ให้การพยาบาลอย่างมีคุณภาพ และยั่งยืนโดยลดผลกระทบด้านสิ่งแวดล้อม เศรษฐกิจ และสังคมให้เหลือน้อยที่สุด
บทบาทของพยาบาล ในการขับเคลื่อนระบบสุขภาพที่ยั่งยืน เพื่อให้การบริการสุขภาพยั่งยืนและมีคุณค่า (Value Care) แบ่งเป็น 6 ด้านคือ
- การส่งเสริมสุขภาพ และป้องกันโรคแบบเจาะจง (Targeted Prevention) โดยใช้ความรู้เรื่องยีนเพื่อป้องกันความเสี่ยงในการเกิดโรค สนับสนุนการวินิจฉัยที่แม่นยำ (Precision Diagnosis) และการรักษาแบบเฉพาะบุคคล (Personalized Treatment Therapy) ซึ่งจะช่วยให้การรักษามีประสิทธิภาพมากขึ้น
- การดูแลสุขภาพที่บ้าน (Home Healthcare) และการใช้ Telemedicine เพื่อลดความจำเป็นในการเข้ารับการรักษาในโรงพยาบาล ช่วยให้ผู้ป่วยสามารถดูแลตนเองได้ ให้ชุมชนมีส่วนร่วม โดยพยาบาลมีบทบาทเป็นผู้ให้คำแนะนำ
- การลดความสูญเสียและจัดการของเสีย (Waste Reduction and Management) โดยการใช้ทรัพยากรทางการแพทย์อย่างเหมาะสม ควบคุมและส่งเสริมการแยกขยะ และเข้าร่วมโครงการ recycle ของโรงพยาบาล
- การใช้ Digital Health เช่น Electronic Nursing Record เพื่อเพิ่มคุณภาพและความปลอดภัยในการดูแลผู้ป่วย ลดความผิดพลาด และประหยัดเวลา การใช้แอปพลิเคชันและ Chatbot เพื่อสื่อสารและให้ข้อมูลกับผู้ป่วย รวมถึงการใช้ AI ในการให้ข้อมูลและติดตามอาการผู้ป่วย
- การอนุรักษ์พลังงาน (Energy Conservation) โดยการร่วมกันควบคุมและกำกับมาตรการประหยัดพลังงานในโรงพยาบาล
- การประเมินคุณค่าของการดูแล (Value Care) คือการพิจารณาผลลัพธ์ที่เกิดกับผู้ป่วยเทียบกับต้นทุนที่ใช้ในการดูแล พยาบาลต้องทำงานโดยคำนึงถึงผลลัพธ์ที่ดีของผู้ป่วยและใช้ทรัพยากรอย่างสมเหตุสมผล
ปัจจัยที่สำคัญที่ให้เกิดความยังยืน คือภาวะผู้นำทางการพยาบาล (Nursing Leadership) มีความสำคัญอย่างยิ่งในการขับเคลื่อนการเปลี่ยนแปลงและสร้างวัฒนธรรมคุณภาพและความปลอดภัย ผู้บริหารทางการพยาบาลต้องมีวิสัยทัศน์และความสามารถในการนำองค์กรไปสู่การพัฒนา สร้าง Nursing Center of Excellence เพื่อพัฒนาและเผยแพร่ความรู้และนวัตกรรมทางการพยาบาล ส่งเสริมให้พยาบาลมีความมั่นใจในความสามารถ ให้โอกาสในการเรียนรู้และปรับตัว สร้างแรงจูงใจ และดูแลให้มีสุขภาวะที่ดี เพื่อยกระดับการพยาบาลที่มีบทบาทหลากหลายและมีความสำคัญอย่างยิ่ง ต้องนำเทคโนโลยีใหม่ๆ มาใช้ ปรับปรุงกระบวนการทำงาน ลดความสูญเสีย และส่งเสริมสุขภาพของผู้ป่วยและประชาชนในวงกว้าง เป็นกุญแจสำคัญสู่การบริการสุขภาพที่ยั่งยืน
“การยกระดับการปฏิบัติการพยาบาล ของพยาบาลเพียงท่านเดียวคนอาจดูเหมือนเป็นพลังเล็ก ๆ คล้ายการขยับปีกของผีเสื้อเพียงหนึ่งครั้ง แต่เมื่อมีการร่วมมือกันของพยาบาลทุกท่านจะเป็นพลังที่สามารถขับเคลื่อนระบบสุขภาพของประเทศที่ที่ยั่งยืนได้”
ภก. ไตรสิทธิ์ ภูวเตชะหิรัณย์ ผู้ถอดความ
