หลักการสำคัญของระบบความปลอดภัยโดยรวมคือ:
- การออกแบบระบบ: การออกแบบระบบที่คำนึงถึงข้อจำกัดของมนุษย์ เช่น การที่มนุษย์ไม่สามารถจดจำข้อมูลที่ไม่ได้ใช้บ่อยได้ การใช้เครื่องมือช่วยเตือนความจำ (cognitive aids) เช่น คู่มือฉุกเฉิน จึงมีความสำคัญในการช่วยให้บุคลากรทางการแพทย์สามารถปฏิบัติงานได้อย่างถูกต้อง และปลอดภัย โดยเฉพาะในสถานการณ์ฉุกเฉิน แม้ว่าบุคลากรทางการแพทย์บางส่วนอาจรู้สึกว่าการใช้เครื่องมือเหล่านี้เป็นการดูถูกความสามารถของตนเอง แต่ในความเป็นจริงแล้ว เครื่องมือเหล่านี้มีประโยชน์อย่างมากในการป้องกันข้อผิดพลาดที่อาจเกิดขึ้นได้
- การมีส่วนร่วมของผู้ป่วย และครอบครัว: การให้ผู้ป่วยและครอบครัวมีส่วนร่วมในการออกแบบ และส่งมอบการดูแลเป็นสิ่งสำคัญ เนื่องจากจะช่วยให้เข้าใจกระบวนการรักษาและการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นได้ดีขึ้น การอธิบายให้ผู้ป่วย และครอบครัวเข้าใจถึงกระบวนการรักษาจะช่วยให้พวกเขามีส่วนร่วมในการดูแลตนเอง และลดความเสี่ยงของปัญหาที่อาจเกิดขึ้นได้
- การสร้างสภาพแวดล้อมที่ปลอดภัย และเอื้อต่อการทำงาน: การดูแลความเป็นอยู่ที่ดีของบุคลากรทางการแพทย์ และบุคลากรสาธารณสุขเป็นสิ่งสำคัญ ซึ่งรวมถึงการดูแลทั้งด้านร่างกายและจิตใจ การสร้างสภาพแวดล้อมที่ปลอดภัยในการทำงาน เช่น การป้องกันบุคลากรจากอันตรายจากการเตรียมยาเคมีบำบัด การมีระบบการเรียนรู้ และการแบ่งปันบทเรียนจากเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น จะช่วยปรับปรุงความปลอดภัย และคุณภาพของการดูแล และลดความเสี่ยงของปัญหาที่อาจเกิดขึ้นได้
โดยสรุปแล้ว การสร้างระบบความปลอดภัยโดยรวมในสถานพยาบาลต้องอาศัยหลักการสำคัญ 3 ประการ ได้แก่ การออกแบบระบบที่คำนึงถึงข้อจำกัดของมนุษย์ การมีส่วนร่วมของผู้ป่วยและครอบครัว และการสร้างสภาพแวดล้อมที่ปลอดภัยและเอื้อต่อการทำงาน ซึ่งทั้งหมดนี้จะนำไปสู่การเปลี่ยนแปลงที่มีความหมายและยั่งยืนในการดูแลผู้ป่วย
สรุปโดย ภก.ดร.ทรงศักดิ์ ทองสนิท
