“ทำอย่างไรจะทำให้ความฝันเป็นจริง?”
ความฝันในที่นี้หมายถึงการมีสุขภาพที่ดีขึ้น มีระบบบริการสุขภาพที่ดีขึ้น mindset เป็นสิ่งสำคัญในการเปลี่ยนแปลงเพื่อให้เกิด Better healthcare system คือ มีระบบบริการสุขภาพที่ดีขึ้น สุขภาพของแต่ละคนดีขึ้นได้ ระบบสุขภาพที่ดี ทำให้สุขภาพดีขึ้น ทั้ง 2 ส่วน มีผลกระทบซึ่งกันและกัน
การใช้ทฤษฎีสามเหลี่ยมเหล็กแห่งระบบบริการสุขภาพมาเป็นแนวคิดในการทำให้บริการสุขภาพดีขึ้น คือ การเข้าถึงของประชาชน (access) คุณภาพการให้บริการ และค่าใช้จ่ายในการดูแลสุขภาพ หากประชาชนเข้าถึงบริการสุขภาพ ได้รับการให้บริการสุขภาพที่ดี จะทำให้ค่าใช้จ่ายในการดูแลสุขภาพลดลง สามเหลี่ยมนี้มีความสัมพันธ์กัน
“ระบบสุขภาพที่ฝัน ต้องเริ่มต้นที่แต่ละคน ทำอย่างไรให้แต่ละคนมีสุขภาพดี”
เรื่อง growth mindset เพื่อให้เข้าใจง่าย ลองนึกเปรียบเทียบกับการเปลี่ยนแปลงของมนุษย์ที่เริ่มขึ้นตั้งแต่เกิดเริ่มจากนอน เราเห็นคนข้างหน้านั่ง เราก็อยากนั่ง เราเริ่มนั่งได้ เราเห็นคนยืน เดิน วิ่ง เราเกิดการเปลี่ยนแปลง จากการเห็นสิ่งที่อยู่ข้างหน้าเราแล้วเราทำ การเปลี่ยนแปลงตอนเริ่มต้นเราอาจจะยังไม่รู้วิธีการ ในแต่ละครั้งของการลุก เดิน วิ่ง มีการล้ม มีการพลาด มาไม่รู้กี่ครั้ง แต่ทุกครั้งเรากลับมาสู้ต่อ กลับมาเรียนรู้ต่อด้วยตัวเองว่าทำอย่างไรถึงจะไม่ล้ม ทั้งหมดมันเกิดขึ้นได้เพราะคำว่า learning เป็นสัญชาตญาณของการมีชีวิต ในการเปลี่ยนแปลง อาจเริ่มต้นจากการไม่รู้ว่าต้องทำอย่างไร ต้องมีการเรียนรู้ (learning) ไปสู่การแก้ไขปัญหา (solution) ปัจจัยที่ทำให้เกิดการเรียนรู้ คือ growth mindset
การมี better health ต้องอาศัย growth mindset รายบุคคล ทุกคนต้องมี growth mindset ที่จะแก้ปัญหาของตัวเอง แต่ถ้าต้องการมี better health system ต้องอาศัย growth mindset ของกลุ่ม ที่จะแก้ปัญหาของระบบ จึงจะมีระบบบริการสุขภาพที่ดี
ใน 2 ทศวรรษที่ผ่านมา เราเผชิญกับ cyclones changes 7 ลูก ได้แก่ globalization, digitalization, socio-demographic changes, pandemics, disintermediation, geopolitical crisis และ global warming & climate change เราเผชิญกับ pandemic ถึง 5 ครั้ง SARS ไข้หวัดหมู MERS , Zika ,virus และ COVID-19 การมี digital technology เข้ามา เป็นตัวกลางทำให้แพทย์และคนไข้ได้เจอกัน หากใช้ได้เหมาะสม จะทำให้เกิด better healthcare system
Better future healthcare system
การทำให้กระบวนการดูแลสุขภาพตั้งแต่การสร้างเสริมสุขภาพ ป้องกันโรค รักษาโรค ฟื้นฟู ประคับประคอง จนถึงการดูแลระยะสุดท้าย ให้ดีขึ้น ระบบสุขภาพเริ่มต้นด้วย แต่ละคนต้องส่งเสริมสุขภาพตนเอง หากมีแนวคิดแบบเดิมที่ fixed mindset จะมองว่าเรื่องของการดูแลสุขภาพเป็นเรื่องของหมอ ของนักวิชาการ คนจะไม่ดูแลตนเอง เรื่องของ tele-medication หากคิดว่ามันยาก คนไข้ก็จะไม่ได้เจอหมอ การดูแลก็จะไม่เกิดขึ้น แต่ถ้าทุกคนมุ่งที่จะแก้ปัญหาตามความเชี่ยวชาญของตนเองด้วยการมี growth mindset เราใช้ telehealth reliable AI เสริมสร้าง health literacy เรามี digital technology AI ช่วยในการวินิจฉัย มี telemedicine มี tele-rehabilitation ในการดูแลคนไข้ที่ไม่สามารถมาโรงพยาบาลได้ คนแต่ละคนมีอุปกรณ์ที่มีคนช่วยคิด รู้ว่าต้องปฏิบัติตัวอย่างไร แพทย์เห็นข้อมูลของคนไข้ และส่งต่อข้อมูลถึงคนไข้ได้ การจะเกิดภาพในระบบสุขภาพแบบนี้ได้ เราต้องมี growth mindset เพื่อนำไปสู่ better future healthcare system
ดังนั้น โดยแนวคิด Growth mindset เชื่อว่าความสามารถต่างๆของบุคคลไม่ได้มีมาแต่เกิด แต่สามารถทำให้เกิดและพัฒนาได้โดยผ่านกระบวนการเรียนรู้ ความพยายาม ความมุ่งมั่นตั้งใจจริง สัมพันธ์กับทัศนคติของบุคคลต่อปัญหา ความท้าทาย การจัดการกับความผิดพลาดหรือความล้มเหลวที่เกิดขึ้น การปรับตัวจนนำไปสู่ผล
- ผู้ที่มี growth mindset ชอบเรื่องท้าทาย เรียนรู้จากความผิดพลาดหรือความล้มเหลว ชอบและสนุกสนานกับการเรียนรู้สิ่งใหม่ๆมองเรื่องท้าทายเป็นเรื่องที่ต้องเอาชนะหรือแก้ไข จึงมักเกิดความคิดนอกกรอบหรือความคิดสร้างสรรค์เพื่อที่จะเอาชนะหรือแก้ไขเรื่องท้าทายเหล่านั้น
- เมื่อพบผู้ที่เก่งกว่าหรือประสบความสำเร็จมากกว่า ผู้ที่มี growth mindset ไม่รู้สึกว่าถุกคุกคามหรือเสียหน้า แต่กลับอยากคบหาคนเหล่านั้น เพื่อเรียนรู้และซึมซับแรงบันดาลใจจากกความสำเร็จเหล่านั้น
ถ้าทุกคนมี growth mindset ปัญหาสุขภาพที่ยากจะง่ายขึ้น ในอนาคตถ้ามีปัญหาก็พร้อมจะช่วยกันแก้ปัญหา growth mindset เป็นสิ่งที่มีในตัวเรา เมื่อเราเติบโตขึ้น เราไม่กล้าที่จะทำสิ่งใหม่ๆ เราท้อแท้ในเรื่องที่ไม่ควรท้อแท้ ย้อนกลับไปเป็นเด็ก ๆ ใหม่อีกครั้ง เริ่มสร้าง growth mindset ที่มีในตัวเอง ไม่ใช่เพื่อตัวเราคนเดียว แต่เพื่อระบบบริการสุขภาพที่ดีขึ้นของประเทศไทย
“เชื่อมั่นว่าเราจะทำมันได้เสมอ”
ภญ. ดารณี เชี่ยวชาญธนกิจ ผู้ถอดความ
