โดย ศิรินทิพย์ ขัติยะกาญจน์ (เบลล์), ณิชชารีย์ เป็นเอกชนะศักดิ์ (น้องธันย์), ประสาน อิงคนันท์ (บ.บุญมีฤทธิ์ มีเดีย จำกัด)
“คิดบวก ไม่ใช่โลกสวย Life is Miracle”
คุณค่าของชีวิตจะถูกตั้งคำถาม เมื่อถึงจุดหนึ่งที่เราอาจจะไม่ได้อยู่บนโลกนี้ต่อไป เรียนรู้ความหมายของชีวิตจากประสบการณ์ มุมมองด้านบวก สร้างแรงบันดาลใจในชีวิตที่ทำให้ก้าวข้ามจุดเปลี่ยนอันเปราะบางของการมีชีวิตอยู่
เมื่อปี 2554 ด.ญ.ณิชชารีย์ เป็นเอกชนะศักดิ์ หรือน้องธันย์ นักเรียนชั้น ม.2 เดินทางไปเรียนภาษาอังกฤษ ที่ประเทศสิงคโปร์ แต่ต้องประสบอุบัติเหตุรถไฟฟ้าทับขาทั้งสองข้างจนต้องถูกตัดขา และต้องใส่ขาเทียม แต่น้องธันย์มีมองมุมในเชิงบวกกับการใช้ชีวิต โดยช่วงเวลาหลังเกิดอุบัติเหตุ มองภาพว่าอยากมีชีวิตแบบใด คิดไปข้างหน้าว่าเป้าหมายชีวิตยังคงเดิม คือการใช้ชีวิตอย่างมีความสุขในแบบของตัวเอง กำหนดให้คนเห็นว่า ภาพของเรามีความสุข จึงทำให้ใช้ชีวิตหลังกระแสได้ง่ายขึ้น เหมือนเป็นการจุดเชื้อเพลงดีๆ ไว้ ทำให้มีคนดีๆ คนคิดบวก เข้ามาในชีวิต
การเกิดอุบัติเหตุเป็นจุดเปลี่ยนสำคัญ การมองชีวิตโดยใช้มุมมองบนสิ่งที่มีอยู่ ไม่มองสิ่งที่ขาดหายไป “เห็นข้อดี ในข้อไม่ดี” ใช้ชีวิตอย่างมีความสุขบน wheelchair “เปลี่ยนเหตุการณ์ที่มีอยู่ ให้เป็นเหตุการณ์ในอนาคตที่ดีได้” คิดว่าเป็นการเปิดโลกทัศน์ให้กับตัวเอง เป็นโอกาสได้ทำสิ่งที่แปลกใหม่มากขึ้น โดยโอกาสนั้นเกิดขึ้นจากตัวเรา เป็นโอกาสที่ดีในการเผชิญกับอีกโลกหนึ่ง คิดว่าเราไม่ได้ใช้ขาอย่างเดียวในการใช้ชีวิต เรายังใช้สมอง ใช้มือ ใช้สิ่งต่างๆ...
โดย ดร.เจษฎา ศิวรักษ์ (กสทช.)
“ไทยเป็นประเทศหนึ่งที่ใช้เทคโนโลยีมากที่สุดอันดับต้น ๆ ในโลก แต่คำถามคือแล้วเราจะใช้ประโยชน์จากเทคโนโลยีเหล่านี้ได้อย่างไร”
“เทคโนโลยี” โดยทั่วไปหมายถึง วิธีการปฏิบัติและประยุกต์ใช้องค์ความรู้หรือกระบวนการ ในการทำงานหรือแก้ปัญหาต่าง ๆ เพื่อให้การดำรงชีวิตของมนุษย์ง่ายและสะดวกยิ่งขึ้น หากนึกถึงเทคโนโลยี คนส่วนใหญ่จะตั้งกำแพงขึ้น 3 ชั้น ได้แก่ 1) เทคโนโลยีเป็นเรื่องของคนรุ่นใหม่ 2) ต้องใช้เงินทุนสูงจึงจะเข้าถึงเทคโนโลยีได้ และ 3) การใช้เทคโนโลยีต้องมีความรู้ในระดับหนึ่ง ซึ่งเมื่อเกิดกำแพงเหล่านี้ขึ้นทำให้คนส่วนใหญ่คิดว่าเทคโนโลยีเป็นเรื่องที่ไกลตัว
ในโลกยุคปัจจุบันเทคโนโลยีได้พัฒนาไปอย่างก้าวกระโดด เป็นยุคที่มนุษย์เริ่มมีปฏิสัมพันธ์กับเครื่องจักรมากขึ้น เป็นยุคของการแข่งขันของคนสองกลุ่ม คือ คนที่รู้จักใช้เทคโนโลยี กับคนที่คุ้นเคยกับรูปแบบการทำงานเดิมๆ อีกทั้งในระยะหลังๆ เราจะได้ยินคำว่าดิจิตอลมากขึ้น ซึ่งคนส่วนใหญ่จะคิดว่าดิจิตอลคือเทคโนโลยี แต่จริง ๆ แล้ว ดิจิตอลเป็นเรื่องของคนที่รู้จักนำใช้เทคโนโลยีมาใช้ให้เกิดประโยชน์
ดิจิตอล มีคำสองคำที่เข้ามาเกี่ยวข้องได้แก่ Decentralized และ Disruption การ decentralized ต้องอาศัยการมีส่วนร่วม (collaboration) ความโปร่งใส (transparency) การแบ่งปัน (sharing) การสร้างความเข้มแข็ง (empowerment) ในการพัฒนารูปแบบข้อมูลข่าวสาร ส่วนอีกคำคือ disruption เมื่อพูดถึงคำนี้ความรู้สึกของคนทั่วไป อาจกลัวและกังวล แต่ในอีกแง่มุมหนึ่ง disruption เป็นการเปลี่ยนแปลงในวิธีใหม่ๆ...
โดยศ.ดร.นพ.ประสิทธิ์ วัฒนาภา
2P Safety อาจดูเหมือนเป็นเรื่องยากและซับซ้อนสำหรับโรงพยาบาล วันนี้ ศ.ดร.นพ.ประสิทธิ์ วัฒนาภา ได้ให้ข้อคิดและชวนให้ทำเรื่องยาก แต่เป็นเรื่องดีดี ที่อยากให้ทำ ผ่านการบรรยายในช่วงเวลาสั้น ๆ ดังนี้
“คำว่ายาก หมายถึง สามารถทำได้ แต่ต้องใช้ความพยายาม”
การทำสิ่งที่ยากให้ประสบความสำเร็จนั้น ขึ้นอยู่ที่การปรับมุมมองต่อปัญหาหรือโจทย์ที่มี การที่เรามองหาโอกาสที่เป็นไปได้ และลงมือทำ รวมทั้งเรียนรู้ที่จะเติบโตจากความผิดพลาด จะทำให้เราพัฒนาและประสบความสำเร็จตามเป้าหมายได้ ไม่มีอะไรที่เราทำไม่ได้ “If you think you can, you can”
การเปลี่ยนจากเรื่องยาก สู่การทำได้ (ดี) ต้องเริ่มจากการกำหนดเป้าหมายร่วมกันให้ชัดเจนเพื่อให้ทุกคนมีจุดยึดเดียวกัน โดยไม่ตีกรอบทางความคิด และเป้าหมายนั้นต้องท้าทาย เป็นไปได้ สุดท้ายควรมองถึงผลประโยชน์เพื่อส่วนรวม ร่วมด้วย จึงจะสร้างคุณค่าให้องค์กร แต่ทั้งนี้ในการทำงานร่วมกันกับคนหลากหลาย การจะคาดหวังให้แต่ละคนทำงานด้วยกระบวนการเดียวกันเพื่อผลลัพธ์เดียวกันนั้นเป็นไปไม่ได้ เพราะแต่ละคนมีความแตกต่าง การจะทำงานให้สำเร็จจึงต้องอาศัยการสร้างทีมที่มีความไว้ใจ (trust) โดยเริ่มจากเชื่อมั่นในตัวเองว่าเรามีความสามารถทำได้ (trust yourself) และหมั่นศึกษาหาความรู้พัฒนาตัวเอง เปิดใจให้กว้างและฝึกการเป็นผู้ฟังที่ดี ยอมรับว่าเราไม่ได้เก่งทุกเรื่อง จึงต้องฝึกเป็นผู้ที่ได้รับความช่วยเหลือบ้าง อย่ามีอัตตามากเกินไป ไม่ปล่อยให้ความกลัวว่าจะทำผิดหรือล้มเหลวเป็นอุปสรรคต่อการค้นพบความสามารถในตนเอง ที่สำคัญอย่าลืมที่จะเป็นตัวของตัวเองในด้านที่ดี ๆ จากนั้นเราต้องฝึกที่จะเชื่อมั่นในผู้อื่น (trust on others) เพราะอย่างไรก็ตาม...
HA National Forum 20
Nursing Perspective with Change and Collaboration for Sustainability
QualityCare -
โดย ดร.กฤษดา แสวงดี (ที่ปรึกษาระดับกระทรวง กระทรวงสาธารณสุข : ด้านแผนยุทธศาสตร์สาธารณสุข), นส.เรวดี ศิรินคร (ผู้เยี่ยมสำรวจ)
การเปลี่ยนแปลงที่มีผลกระทบกับวิชาชีพพยาบาล ได้แก่ สังคมสูงอายุ/โรคเรื้อรัง/ผู้สูงอายุรุ่นใหม่ ไม่ต้องการใช้ชีวิตในโรงพยาบาล/ขาดผู้ดูแล, โรงพยาบาลแออัด ค่าใช้จ่ายสูงจนรัฐอาจรับภาระไม่ไหว, IT/ Medical Technology ก้าวหน้ารวดเร็ว / Extend patients’ lives, พยาบาลขาดแคลน/ขาดระบบสนับสนุนที่เพียงพอ / พยาบาลรุ่นใหม่ ออกจากงานเร็ว
จากการเปลี่ยนแปลงดังกล่าว ทำให้เกิดรูปแบบการบริการใหม่ๆ เช่น (1) ผู้ป่วยจะอยู่ใกล้บ้านมากขึ้น แต่จะยังคงมีโรงพยาบาลเพื่อรองรับผู้ป่วย acute บางส่วน, มีการจัดบริการ intermediate care, long term care และโรงพยาบาลจะส่งกลับผู้ป่วยเข้าสู่ชุมชนมากขึ้น เพราะฉะนั้นจะเกิด nursing home และระบบการดูแล home health care เพิ่มมากขึ้น ทำให้เกิดบทบาทพยาบาลแบบใหม่ขึ้น เช่น พยาบาลที่เกษียณอายุราชการ ทำหน้าที่เป็น health coach เช่น การให้คำปรึกษา รับหน้าที่พาผู้ป่วยไปพบแพทย์ เป็นต้น...
Engagement the digital workforce
ความผูกพันในองค์กรในยุคดิจิตัล
เมื่อความแตกต่างระหว่างวัยในที่ทำงานเพิ่มมากขึ้น เกิดความแตกต่างของความคิดและค่านิยม ในขณะที่เราไม่สามารถอ่านใจของใครได้ แล้วอะไรคือความท้าทายของการทำให้คนผูกพันกับองค์กรในยุคดิจิตอล? ดร.บวรนันท์ ทองกัลยา นายกสมาคมการจัดการงานบุคคลแห่งประเทศไทย และอาจารย์นงลักษณ์ ไชยเสโน ได้พาพวกเราไปร่วมหาคำตอบเพื่อความเข้าใจในการทำงานร่วมกัน
ยุคของ digital workforce เป็นยุค employee centric คือ “การเอาใจคนทำงานเป็นหลัก” เนื่องจากเจ้านายไม่สามารถเลือกลูกน้องที่มีความรับผิดชอบ เชื่อฟัง สร้างสรรค์ และซื่อสัตย์ ได้อย่างที่ต้องการ อีกทั้งการเกิดภาวะขาดคนทำงานจากสัดส่วนคนสูงวัยที่เพิ่มขึ้น การทำงานร่วมกันเจ้านายจึงต้องอดทนและเข้าใจลูกน้อง
องค์กรที่เป็น high performance organization มีหลักการบริหารทรัพยากรบุคคล ต้องมีเป้าหมายสำคัญในการบริหารคน ถึงแม้คนจะมาจากต่าง generation กันแต่ทุกคนต้องมีการพัฒนา โดยการสร้างคนที่มีคุณค่าให้องค์กร เริ่มจากการคัดเลือกบุคลากรที่มีความสามารถเข้าทำงาน พัฒนาให้เก่งขึ้น โดยเน้นเป็นแบบ inside out มุ่งให้บุคลากรพัฒนาศักยภาพตัวเองอย่างต่อเนื่อง สร้างแรงจูงใจในการทำงาน สร้างความตระหนักถึงคุณค่าของงาน ทำให้อยากพัฒนางานที่ตัวเองทำ รักษาบุคลากรที่มีความสามารถให้อยู่กับองค์กร และสามารถสร้างงานที่มีศักยภาพสูงสุดให้แก่องค์กร โดยใช้จุดแข็งของคนทำงาน
คนแต่ละวัยอาจมีสิ่งที่ทำให้อยากอยู่กับองค์กรแตกต่างกัน แต่พบว่าการที่มีหัวหน้างานที่ดี (good boss) คือสิ่งที่คนทุก generation ต้องการ ต่อให้ digital transform ไปขนาดไหน...
ธนาคารเวลา “วาระแห่งชาติ” เพื่อผู้สูงอายุ
“แก่อย่างเดียวดาย”
ประเทศไทยเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุในอัตราเร่ง ในปี 2564 เราจะมีผู้สูงอายุ 20% และ 28% ในปี 2574 ผู้สูงอายุมีอายุยืนยาวขึ้น มีการเปลี่ยนแปลงเมื่อสูงอายุ เช่น ภาวะสมองเสื่อม ความเสื่อมถอยทางร่างกาย ภาวะพึ่งพิงตนเองได้ลดลง มีความเปราะบางทางจิตใจ แนวโน้มผู้สูงอายุอยู่คนเดียวลำพังเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง ส่งผลต่ออัตราการพลัดตกหกล้มเพิ่มขึ้น โดย 1 ใน 5 ของผู้สูงอายุที่หกล้มและกระดูกหักจะไม่สามารถกลับมาเดินได้อีก การฆ่าตัวตายมีแนวโน้มเพิ่มขึ้น จากการศึกษาของ TDRI พบว่าปัจจัยสำคัญที่บ่งที่ทำให้ผู้สูงอายุมีชีวิตยืนยาว ได้แก่ ระดับการมีปฏิสัมพันธ์กับผู้อื่นในแต่ละวัน จำนวนบุคคลที่สามารถพึ่งพิงได้ ดังนั้นการผลักดันให้ผู้สูงอายุมีบุคคลที่สามารถพึ่งพาได้ และการมีสังคมจะช่วยให้ผู้สูงอายุมีชีวิตยืนยาวขึ้น โดย ธนาคารเวลาสำหรับการดูแลผู้สูงอายุประเทศไทย เป็น 1 ใน 6 ประเด็นการพัฒนาคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุและคนทุกวัย ในระเบียบวาระแห่งชาติ (ปี 2562-2564)
“ธนาคารเวลา คือ การสะสมเวลาในรูปแบบของบัญชีส่วนบุคคล โดยสามารถเบิกถอนเวลามาใช้เมื่อต้องการความช่วยเหลือ” ซึ่งใช้หลักคิด “Give and take” หลังจากฝากเวลา ด้วยการบริการ ช่วยเหลือ พัฒนา ธนาคารเวลา จะมีผู้รับรองและแปลงเวลาให้เป็นเครดิต...
HA National Forum 20
พิธีเปิด Change & Collaboration for Sustainability และปาฐกถาพิเศษ Learning key for sustainability
QualityCare -
บทความนี้ถอดมาจาก 2 session : พิธีเปิดโดย นพ.กิตตินันท์ อนรรฆมณี (ผอ.สรพ) และปาฐกถาพิเศษ Learning key for sustainability โดย ศ.นพ.วิจารณ์ พานิช
Change: สิ่งที่ทุกองค์กรจะต้องเผชิญ คือการดำเนินงานอยู่ในสภาวะแวดล้อมแบบ VUCA* คือ มีการเปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลา การขาดองค์ความรู้ ความซับซ้อนของการดำเนินงาน สภาวะแวดล้อมที่มีความคลุมเครือ การเปลี่ยนแปลงจึงเป็นความท้าทายที่ต้องเรียนรู้เพื่อให้เท่าทันเหตุการณ์
จริตของการเรียนรู้ที่ทำให้เกิดการพัฒนา คือ Growth mindset เชื่อในการเรียนรู้ การเปลี่ยนแปลงจำเป็นต้องอาศัยการเรียนรู้สู่การเปลี่ยนแปลง หรือ Transformative learning เกิดเมื่อสิ่งแวดล้อมที่ทำให้เกิดความอึดอัด ขัดข้อง ส่งเสริมให้เกิดการท้าทายระบบโลกทัศน์ พลังทั้ง 6 ในการเกิด Transformative learning ประกอบไปด้วย ประสบการณ์ตรงของปัจเจก การไตร่ตรองสะท้อนคิด สุนทรียสนทนา มองแบบองค์รวม คำนึงถึงบริบท และความสัมพันธ์ที่จริงใจ ทำให้เปลี่ยนระบบคุณค่าและโลกทัศน์ การเรียนรู้เกิดขึ้นควรเป็นแบบ Double loop learning ที่คำนึงถึง Goal strategy และ Result ซึ่งเทียบได้กับหลักคิดเชิงคุณภาพ...
การประเมินรับรองขั้นก้าวหน้า (Advanced HA หรือ AHA) เหมาะกับโรงพยาบาลที่ผ่านการรับรอง HA แล้ว และมีการพัฒนาคุณภาพและความปลอดภัยในทุกส่วนขององค์กร มีผลลัพธ์ในภาพรวมที่โดดเด่น และต้องการจะยกระดับการพัฒนาคุณภาพบริการสู่ความเป็นเลิศ
มาตรฐานสำหรับการประเมิน AHA เป็นมาตรฐานตัวเดียวกับที่ใช้ประเมิน HA แต่เครื่องมือที่ใช้ในการพัฒนา และกระบวนการเยี่ยมสำรวจ จะมีความซับซ้อนมากขึ้น นอกจากนี้ เกณฑ์ผ่านการประเมินรับรองก็จะยากขึ้น
เครื่องมือสำคัญที่ช่วยในการพัฒนาคุณภาพสู่ AHA ได้แก่
Extended Evaluation Guide (EEG)
Standard Chapter Framework
Standard Detailed Process Flow
Performance Evaluation Framework
Strategic Line of Sight
Control chart
โรงพยาบาลที่จะผ่าน AHA จะมีคะแนนในแต่ละหมวดไม่ต่ำกว่า 3.0 ยกเว้นหมวดโรคและภัยสุขภาพ และหมวดการทำงานกับชุมชน คะแนนของหมวดไม่ต่ำกว่า 2.5 นอกจากนี้ ค่าเฉลี่ยของทุกหมวดต้องไม่ต่ำกว่า 3.0 (ถ้าเป็น HA คะแนนของแต่ละหมวดและคะแนนเฉลี่ย ไม่ต่ำกว่า 2.5)
โรงพยาบาลที่ผ่านการประเมินรับรอง AHA แล้ว จะมีลักษณะสำคัญคือ
- บทบาทหลักของการขับเคลื่อนงานพัฒนาคุณภาพจะขยับจากทีมงานระดับกลาง (เช่น...
ณ 30 กันยายน 2561 โรงพยาบาลในประเทศไทยผ่านการรับรองกระบวนการคุณภาพ HA 794 แห่ง คิดเป็น 57.37% ของโรงพยาบาลทั่วประเทศ ดังนั้น จึงมีโรงพยาบาลจำนวนหนึ่งที่ต่ออายุการรับรองมาแล้วหลายครั้งที่ต้องการเป้าหมายการพัฒนาที่ท้าทายมากยิ่งขึ้น สรพ.จึงได้มีการพัฒนาโปรแกรมการเยี่ยมสำรวจที่มีความหลากหลายมากขึ้น เพื่อรองรับการพัฒนาโรงพยาบาลที่มีความแตกต่างกันไปตามบริบท
การประเมินรับรองที่ต่อยอดจากการรับรอง HA ปกติ ได้แก่
การพัฒนาที่มุ่งเป้าสู่ความเป็นเลิศ (excellence)
1.1 การประเมินรับรองขั้นก้าวหน้า (Advanced HA) เหมาะกับโรงพยาบาลที่สามารถพัฒนาคุณภาพและความปลอดภัยของทั้งองค์กรได้อย่างเป็นเอกภาพ สามารถแสดงผลลัพธ์ในภาพรวมที่โดดเด่น และต้องการจะยกระดับการพัฒนาคุณภาพบริการสู่ความเป็นเลิศ
1.2 การประเมินรับรองเฉพาะโรค (Disease Specific Certification) เหมาะกับโรงพยาบาลที่สามารถพัฒนาการดูแลโรคบางโรคได้อย่างโดดเด่น และต้องการเน้นการมีส่วนร่วมของผู้เชี่ยวชาญเฉพาะทางของโรคนั้น ในการพัฒนาคุณภาพและความปลอดภัยสู่ระดับที่เป็นเลิศ
1.3 การประเมินรับรองในมิติด้านจิตวิญญาณ (Spiritual Healthcare Appreciation & Accreditation (SHA) เหมาะกับโรงพยาบาลที่มุ่งเน้นการเพิ่มคุณค่าให้กับบริการสุขภาพ และสร้างความสุขจากการทำงานในหมู่เจ้าหน้าที่
การพัฒนาที่มุ่งเป้าสู่บริการที่ไร้รอยต่อ (seamless) เป็นการรับรองที่ขยายจากการรับรองโรงพยาบาลเป็นรายแห่ง สู่การรับรองเครือข่ายบริการสุขภาพภายในพื้นที่
2.1 การประเมินรับรองเครือข่ายบริการสุขภาพระดับจังหวัด (Provincial Healthcare Network Certification)...
สถาบันรับรองคุณภาพสถานพยาบาล (องค์การมหาชน) ได้ร่วมกับกรุงเทพมหานครในการจัดทำมาตรฐานศูนย์บริการสาธารณสุขขึ้นตั้งแต่ปี 2556 เพื่อใช้ประเมินรับรองหน่วยบริการสุขภาพประเภทที่ไม่ได้รับผู้ป่วยไว้ค้างคืน โดยมีแนวคิดสำคัญคือ การส่งเสริมให้ศูนย์บริการสาธารณสุขจัดบริการแบบองค์รวม ผสมผสานบริการทั้งในด้านการส่งเสริมสุขภาพ การป้องกันโรค การรักษาพยาบาล และการฟื้นฟูสภาพ ไปพร้อมกัน และสนับสนุนการพึ่งตนเองของประชาชน ซึ่งกระบวนการดำเนินงานต้องคำนึงถึงมิติด้านจิตใจ สังคม และสภาพแวดล้อมของประชาชนหรือผู้รับบริการไปพร้อมกัน
สรพ. ได้นำมาตรฐานฉบับนี้มาใช้ประเมินรับรองศูนย์บริการสาธารณสุขของกรุงเทพมหานครอย่างต่อเนื่อง ณ 30 พฤศจิกายน 2561 มีศูนย์บริการสาธารณสุขของกรุงเทพมหานครจำนวน 13 แห่ง จากจำนวนทั้งหมด 68 แห่ง ที่ผ่านการรับรองมาตรฐานศูนย์บริการสาธารณสุขแล้ว คือ ศูนย์ที่ 6, 16, 21, 24, 39, 41, 45, 47, 52, 56, 61, 67 และ 68 มาตรฐานฉบับนี้ยังเหมาะกับหน่วยบริการปฐมภูมิอื่นที่มีแพทย์ประจำ เช่น ศูนย์บริการสาธารณสุขที่ตั้งโดยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น หรือ หน่วยที่เป็น Primary Care...